Iyada oo tallankaas ku jirta, nafteedana la shawraysa, ayay ku soojeedsanaysaa, qofka garabka midig ka taabtay ee haddana magaceeda ugu yeedhaya,dhoolacadaynna ku salaamaya.
Maanta ayuu ka muuq wacan yahay maalintii ugu danbaysay ee ay dharkiisabacda madow ugu gurtay. Ilqabatin soo jiidasho leh oo beryihii uu garoomadacaanka ka ahaa u muuq eg ayaad moodaa inuu dib u soo kasbanayo. Ha yeeshee dibu hanashada haykalkiisii hore waxa halis ku ah miisaan xoogleh oo fuulay. Jidhkiisii dhisnaan jiray, raad ka sii muuqda mooyee, sidii uma habaysna.Gadhka iyo gafuurkuba way cadaadeen oo wuu wada cirraystay. Calool kuusan buuyeeshay; wuxuuna u sibirsaaraa fadhiga badan, jimicsi la’aanta iyo habnololeedkiisa cusub ee nolol-sixeedku ku yar yahay.
Beryahaaba Beddel dhammac kalgacal ayaa ku shidmaysay. Beerkiisa waxa biyadhigayboholyow ku soo labakacleeyey. Garwaaqsay inuu kalakicinta qoyskiisa mas’uul kaahaa. Xaalmarin ayuu diyaar la yahay. Balse dunidu waa giraane, xaaskiisii horequustii ayay wali ku maqan tahay. Tii ay soo martay ayaan wali maankeeda kabixin, dhayal inuu ku soo xerogalin karana uma eka.
“Waan fiicanahay” ayay si debecsan ugu jawaabcelisay Beddel iyada ooqaadan la’ in ninkii ay ogayd heerkan uu marayo. Waa lagu xoonsan yahay oodadkii madasha fadhiyey ayaa salaan iyo sagootin saf ugu jira; markaa hadeermunaasib ma aha in sheeko intaa ka badan ay wadaagaan. Dhinaca gabadhana waliis adkayn iyo yasid ayaa ka muuqata. Telkeeda ayuu ka qaatay, intaanu goobta kabixina, wuxuu u sheegay inuu soo wici doono.
******************************
Masaajidka xaafadda ayaa salaaddii Maqrib markii la tukaday, waxa kaistaagay imaamka masaajidka. Waxa uu jamacii wargaliyey in qaylodhaan la soogaadhsiiyey oo uu xaafadda aad ugu xanuunsanayo nin dadka xaafadda ka mid ah,beryo horena jamaca masaajidka ka tirsanaan jiray. Waxa la soo weriyey inBeddel, ciyaartoygii hore ee caanka ahaa, markii danbena xildhibaanka noqdayaad u jirran yahay. Waxa intaas lagu daray, in ninkaas wax hanti iyo adduunyosoo marayba maanta uu dacdaraysan yahay, gacan sokeeyana u baahan yahay. Waxala xaqiijiyey in xanuunkiisa aan dalka wax ba laga ga qaban karin, balse markauu ugu dhaw yahay Hindiya la geeyo. Imaamkii masaajidka ayaa dadka muxsiniintaah ku dhiirigaliyey in ruux iyo karaankii la isku qoro, oo Ilaahay ayaa waxbadbaadiyee, mas’uulkaas hore la badbaadiyo. Dadkii masaajidka xaafadda kutukanayay, sidii caadada u ahayd ayay deeqsinimo muujiyeen oo qaadhaan kuyabooheen.
Bal Beddel aynu ka wardoonee, waa kii safarkii dibada ka soo noqday. Waakii ku guuldaraystay isku day uu rabay inuu ku soo ceshado xaaskiisii hore.Beryo markii uu badhbadhaadhnay ku jiray, ugu danbayntii waa kii lagu qaadayqodob distooriya iyo xil gudasho la’aan. Ka dib waa kii lumiyey xubinimadiisiigolaha, markii uu soo xaadiri waayey fadhiyadii caadiga ahaa. Hanti wixii uudhaqday mudaddii uu xilka hayay waa ka ku maalgalinaya hanashada mansab kale oodawladeed. Koox oday dhaqameed iyo siyaasiyiin iskugu jira ayaa shaxda lafahmay oo maalinba mashruuc ula yimaada si loo ebyo magacaabidiisa, oo sida aysheegeen, beryahaaba miiska saarnayd. Isaguna, ilayn xilka dhadhan buu kuhayee, waa ka hindisayaashaas gacan ku rimiska ah hagar la’aan u maalgalinaya.Midhaha laga goostay dadaal ku sheegaasi waxay noqdeen, hantidii uu dhaqday ooka fara baxda iyo xil iyo mansab la’aan. Xaaladaas ayay haddana u raacdaycaafimaad darro culus oo la soo deristay, isla jeerkaasna ka gayn wayday injamaca masaajidka laga dalbado inay il naxariis leh ku eegaanBeddel.
Adduunyo! Hadda waa isla ruuxii waayo aan dheerayn cirkaa marayay eeloogu taag waayay inuu dhulka qunyar socdo. Waa isla mas’uulkii shaqaalahadaacada ah ee halganka nolosha la legdamaya karti darro iyo fahmo xumo inayhalkaa dhigtay u qabay. Dhawaan uun bay ahayd markii qaar ka mid ahasxaabtiisii hore ee ciyaaruhu u soo bandhigeen taakulada saaxiib hore oowaqtigu ciilay. Balse qaadanwaa iyo af kala qaad ayay kala kulmeen markii uu usheegay in saaxiibkaasi sirta nolosha fahmo oo dalku waa nimcaysan yahaye,indhaha furo oo tabaha lagu tanaado barto. Waa isla shakhsigii lagu waaninjiray in shaqada uu haysto ku fara adaygo, subixii soo kaco oo shaqadiisa kaadkaado. Waanu weelayne, dhaaxaa lagu dardaaray inuu dhawrsado, dadkajilicdasanna u dhibirsanaado. Dheg ayaanu jalaq u siine, dhaaxaa la xusuusiyey gedgeddoonka waayaha iyo casharadda laxawga badan ee ku lammaan. Wuu udhegooleeyee, imisaa lagu soo hadal qaaday dharaarihii aan dheerayn ee uu baahnaa,dabiibka nafsaaniga ahina u socday.
Waynu madax adag nahay oo waxbaynaan ku qaadanayne, dharaaaruhu maxaycasharo inoo dhigayaan. Waayuhu muxuu ina barayaa duruus wax ku qaadasho inoogufilan. Noloshu maxay ina tusaysaanoocyadeeda faraha badan ee cibro iyo wax ku qaadasho ba leh.
Waa ruux iyo garashadiiye, Beddel intaas ba wuxuun buu kaga jawaabayaydafiraad, isdiidsiin iyo isdifaac mutuxan. Wuxuu aaminay oo ka dhaadhacday, amaiska dhaadhiciyey inuu shaqaystay, karti iyo xarfadna ku hantay furahaguusha. Yeelkadiiye, maanta jamicii masaajidku gobanimo ayay ka yeeleen,dhaqaalihii dibada lagu gayn lahaanna meel ayay saareen. Waa kaas la qaaday eedhakhtarkii loo sii wado isaga oo xaalad caafimaad oo ba’an ku jira. Haddii uu nolol ku gaadho meesha loo wado, mooyi xaaladiisu si ay ku danbayn doonto!
Dhamaad.
WQ: Cabdiraxmaan Aadan Maxamuud
No comments:
Post a Comment